Eli Dijkers is inmiddels vier keer in China geweest. Het razendsnelle tempo waarmee Chinese steden vernieuwen en hoe dit zich verhoudt tot de eeuwenoude cultuur, fascineert hem enorm. Met behulp van zijn dromerige, soms bijna surreële stijl weet hij dit spanningsveld prachtig en invoelbaar vast te leggen. KIEKIE sprak hem over zijn aanpak en zijn dromen.
Waar gaat je serie Twilight over en waarom wilde je deze serie graag maken?
”Twilight is een document van het huidige tijdsbeeld van China. Het is mijn vertaling van hoe het is om mens te zijn in een omgeving met grote veranderingen. Al tijdens mijn eerdere reizen naar China ben ik gefascineerd geraakt door de snelheid en grootsheid waarmee het land verandert. Je ziet oud en nieuw naast elkaar bestaan, zoals bijvoorbeeld ook in het straatbeeld van Rome het geval is, maar de vernieuwing gaat in China in een ongekend hoog tempo, zoals wij het hier in het Westen eigenlijk niet kennen. Iedere willekeurige Chinese provinciestad is vele malen groter dan de steden die wij in Europa kennen en op tientallen plekken in deze steden zie je grote wijken met identieke, 30-verdiepingen hoge, flats verrijzen.
Aan de andere kant is het land heel traditioneel; ze hebben een eeuwenoude cultuur die volledig met de mensen verweven is. Dat spanningsveld tussen enorme veranderingen aan de ene kant en een sterke traditie aan de andere kant vind ik uitermate fascinerend. Hoe de toekomst eruitziet voor het land en de mensen is onvoorspelbaar.
Mijn projecten zijn zelf-geïnitieerd. Het reizen in een andere cultuur of omgeving geeft mij een soort fotografische ‘reset’; je kijkt met verse ogen naar de wereld. Ter plekke vind ik het heerlijk om dagen achtereen door de straten van de stad te zwerven: op jacht naar beelden. Ik ben tijdens zo’n reis niet te veel bezig met het eindresultaat. Ik heb dat in het verleden wel geprobeerd, maar dat werkt niet goed voor mij. Omdat dit mijn vierde reis naar China was, wist ik wat ik ongeveer kon verwachten. Dat helpt om te voorkomen dat je ‘toeristische plaatjes’ maakt. Binnen een project heb ik een los kader waarin ik werk. Mijn sterkste beelden komen voort uit een soort ‘gestuurde serendipiteit’: Ik ben elk moment klaar om te ‘schieten’. De situaties die ik tegenkom en de mensen die ik ontmoet in hun dagelijkse bestaan bepalen daardoor in hoge mate het beeld dat ik maak.
In tegenstelling tot veel van je andere projecten heb je Twilight in kleur geschoten. Waarom heb je ervoor gekozen niet in je vertrouwde zwart-wit te schieten?
”Ik vind het essentiële van mijn werk dat er geen duidelijk onderscheid bestaat tussen fictie en non- fictie. Tijdens mijn opleiding aan de Fotoacademie ontdekte ik dat de sfeer van zwart-wit fotografie, van een bijna parallelle wereld, perfect bij mijn werk past. Daido Moriyama – een van mijn fotografische voorbeelden – verwoordde het in een interview als volgt: ‘Black and White photography is abstract and symbolic. One can simply say that it is a dream world’.
Ondanks dat zwart-wit fotografie divers is, kan het ook een ‘trucje’ worden om een bepaald gevoel op te roepen. Ik heb de afgelopen jaren gezocht naar een manier om mijn werk te vertalen in kleur die diezelfde sfeer van een eigen wereld oproept. Op dit moment ben ik tevreden over het resultaat; het is niet zo contrastrijk als mijn zwart-wit fotografie, maar het verhoudt zich op eenzelfde manier tot de realiteit.”
Het is voor mij belangrijk dat een beeld tegelijkertijd esthetisch is en een rafelrandje heeft
